Nhiều em bé gắn bó với ti giả từ khi còn rất nhỏ, xem đó như “người bạn thân” giúp bé dễ ngủ và cảm thấy an toàn. Tuy nhiên, khi bé lớn dần, việc cai ti giả trở nên cần thiết để tránh ảnh hưởng đến răng miệng và thói quen sinh hoạt. Vậy cách cai ti giả cho bé như thế nào để vừa nhẹ nhàng, vừa hiệu quả, mà không khiến bé quấy khóc nhiều ?
1. Khi nào nên cai ti giả cho bé ?
Núm ti giả mang lại nhiều lợi ích trong những tháng đầu đời, giúp bé dễ ngủ, bớt quấy khóc và tạo cảm giác an toàn. Tuy nhiên, việc lạm dụng quá lâu có thể dẫn đến nhiều hệ lụy không mong muốn. Thời điểm thích hợp nhất để mẹ cai ti giả cho bé là khi bé từ 18 đến 24 tháng tuổi. Đây là giai đoạn bé đã có khả năng tự trấn an tốt hơn và bắt đầu phát triển mạnh về răng miệng cũng như ngôn ngữ.
Nếu để bé sử dụng ti giả quá lâu, mẹ có thể gặp nhiều vấn đề:
- Lệ thuộc vào ti giả: Bé phải có ti mới chịu ngủ, dễ thức giấc quấy khóc khi làm rơi ti.
- Ảnh hưởng răng miệng: Ngậm ti lâu ngày có thể gây hô răng, sai khớp cắn, ảnh hưởng đến cấu trúc hàm.
- Chậm phát triển ngôn ngữ: Trẻ trên 3 tuổi vẫn dùng ti giả có nguy cơ rối loạn ngôn ngữ cao gấp 3 lần so với bình thường.
Vì vậy, mẹ nên chủ động cai ti cho bé trong “khoảng vàng” 18–24 tháng để giúp con phát triển khỏe mạnh và tự lập hơn.
2. Hướng dẫn mẹ cách cai ti giả cho bé
Cai ti giả cho bé chưa bao giờ là chuyện dễ dàng, đặc biệt với những bé đã quen ngậm ti từ sớm và xem đó như “người bạn thân thiết”. Nhưng mẹ đừng lo, dưới đây là một số cách đơn giản, dễ áp dụng giúp bé dần từ bỏ thói quen này mà không quá quấy khóc.
“Cách ly” ti giả ra khỏi tầm mắt của bé
Một trong những mẹo hiệu quả được nhiều mẹ áp dụng là cất ti giả thật xa tầm với và tầm nhìn của bé. Mẹ có thể giấu ti ở trên cao, trong ngăn kéo kín hoặc nơi bé hoàn toàn không thể tìm thấy. Điều này giúp bé dần quên đi sự tồn tại của ti giả.
Để phương pháp này đạt hiệu quả, mẹ cũng nên “giấu” luôn với chính mình bằng cách đặt ở nơi khó lấy. Vì khi bé quấy khóc đòi ti, bố mẹ thường dễ mềm lòng mà đưa lại cho con. Nếu làm vậy, toàn bộ kế hoạch cai ti sẽ bị phá vỡ ngay từ đầu.
Cai ngậm núm giả dần dần
Đây là phương pháp giúp bé từ từ làm quen với việc không còn sử dụng ti giả nữa. Cách này nhẹ nhàng, tránh để bé cảm thấy hụt hẫng hay khó chịu, đồng thời mẹ cũng dễ dàng kiểm soát hơn.
Khi bắt đầu, mẹ hãy cất ti giả ở nơi bé không nhìn thấy. Những ngày đầu, chắc chắn bé sẽ nhớ và thường xuyên đòi lại. Lúc này, mẹ có thể trấn an bé rằng “một lát nữa sẽ cho” để bé yên tâm, sau đó nhanh chóng đánh lạc hướng bằng một hoạt động khác.
Mẹ có thể làm bé phân tâm bằng món ăn nhẹ, trò chơi thú vị hay một món đồ chơi yêu thích. Khi bé quen dần với việc không có ti giả, mẹ hãy tăng dần thời gian từ chối cho bé ngậm lại. Từng chút một, bé sẽ quên đi thói quen này và không còn cần đến ti giả nữa.
Tìm cho bé “thú vui” mới
Trẻ nhỏ có một đặc điểm rất dễ quên và dễ bị thu hút bởi những điều mới lạ. Vì vậy, mẹ có thể tận dụng điều này để giúp bé cai ti giả bằng cách tìm một sự thay thế phù hợp. Mỗi khi bé khóc đòi ti, mẹ hãy thử đưa cho bé một món đồ chơi thú vị, kể một câu chuyện ngắn hay cho bé tham gia trò chơi đơn giản để bé nhanh chóng quên đi chiếc ti giả.
Phương pháp này thường mang lại hiệu quả cao vì bé dễ dàng bị phân tâm. Tuy nhiên, mẹ cũng nên lưu ý không lạm dụng đồ ăn vặt hoặc liên tục mua đồ chơi mới để thay thế. Điều này có thể vô tình tạo cho bé thói quen đòi hỏi nhiều hơn. Thay vào đó, mẹ nên ưu tiên những hoạt động tích cực như chơi cùng bé, cho bé nghe nhạc, vận động nhẹ nhàng hoặc ôm ấp nhiều hơn.
Dùi lỗ vào ti giả của bé
Một cách khá đơn giản để cai ti giả là làm hỏng núm vú giả. Mẹ có thể dùng kim nhỏ dùi một lỗ trên ti giả, khiến nó không còn mang lại cảm giác như trước. Khi ngậm mà không thấy “đã miệng”, bé thường sẽ nhanh chán và dần bỏ thói quen này.
Phương pháp này dễ thực hiện và đôi khi mang lại hiệu quả bất ngờ. Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý đảm bảo an toàn tuyệt đối: không để bé nuốt phải mảnh silicon hoặc làm tổn thương nướu răng. Sau khi đã “biến đổi” ti giả, mẹ nên theo sát bé và chỉ áp dụng trong thời gian ngắn, trước khi bỏ hẳn.
Tâm sự cùng con
Phương pháp này phù hợp với những bé đã lớn hơn, có thể hiểu lời ba mẹ. Mẹ hãy trò chuyện nhẹ nhàng, giải thích vì sao nên bỏ ti giả và khuyến khích bé tự quyết định. Để tăng hứng thú, mẹ có thể biến thành trò chơi hoặc cuộc thi nhỏ như “ai không dùng ti giả lâu nhất” hay “bé nhịn ti được mấy ngày”. Mỗi khi bé đạt “thành tích mới”, mẹ nhớ khen ngợi hoặc thưởng nhỏ để động viên bé.
Dùng biện pháp “mạnh”
Đây là cách dành cho những mẹ thật sự kiên định. Nguyên tắc rất đơn giản: nói không tuyệt đối mỗi khi bé xin ti giả. Trong vài ngày đầu, bé có thể khóc lóc, mè nheo hoặc ăn vạ, nhưng mẹ phải thật vững vàng, không được mềm lòng. Chỉ cần một lần nhượng bộ, mọi nỗ lực trước đó sẽ trở thành công cốc. Sau khi vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu, bé sẽ quen dần và coi việc cai ti là điều hiển nhiên.
Sử dụng các mẹo dân gian để cai ti giả
Ngoài những phương pháp hiện đại, nhiều mẹ còn áp dụng mẹo dân gian để giúp con bỏ ti giả nhanh hơn. Một số cách thường được truyền lại như: thoa chút nước rau ngót, lá húng quế, gừng hoặc chanh lên núm ti để tạo vị lạ khiến bé không còn thích; cắt ngắn đầu ti để khi ngậm bé thấy không thoải mái; hoặc kể chuyện vui rằng ti giả đã bị “sâu ăn mất”, “bác gió mang đi” để bé dễ dàng chấp nhận.
Thậm chí, nhiều gia đình còn tổ chức “lễ chia tay ti giả”, cho bé bỏ ti vào hộp đem tặng em nhỏ hơn hoặc treo lên cây như một cách khẳng định rằng bé đã lớn. Những mẹo nhỏ này tuy đơn giản nhưng đôi khi lại mang đến hiệu quả bất ngờ, giúp việc cai ti trở nên nhẹ nhàng hơn.
Trên đây là những cách cai ti giả cho bé đơn giản, hiệu quả và an toàn mà mẹ có thể áp dụng. Hành trình này đòi hỏi sự kiên nhẫn và đồng hành từ bố mẹ, nhưng chỉ cần mẹ vững vàng thì chắc chắn bé sẽ nhanh chóng bỏ được thói quen ngậm ti. Cảm ơn mẹ đã dành thời gian đọc bài viết, chúc mẹ sớm thành công và bé yêu ngày càng khỏe mạnh hơn.