Nhiều ba mẹ tin rằng âm nhạc có thể giúp bé dễ ngủ và phát triển trí não tốt hơn. Tuy nhiên, cũng có ý kiến lo ngại việc bật nhạc khi bé ngủ sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ sâu. Vậy có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ không, và nếu có thì nên chọn loại nhạc nào để an toàn và phù hợp cho bé ?
1. Có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ ?
Âm nhạc được xem là “liều thuốc tinh thần” giúp trẻ sơ sinh thư giãn và dễ đi vào giấc ngủ hơn. Những giai điệu êm ái không chỉ tạo cảm giác an toàn, ấm áp mà còn kích thích sự phát triển trí não, ngôn ngữ và cảm xúc của bé. Nhiều nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng, việc cho trẻ nghe nhạc thường xuyên góp phần thúc đẩy hoạt động não bộ và hỗ trợ sự phát triển toàn diện.
Thực tế, thai giáo bằng âm nhạc đã được nhiều mẹ áp dụng từ rất sớm. Ngay từ tuần thai thứ 18–20, thai nhi đã có thể cảm nhận âm thanh và phản ứng với giai điệu. Việc cho bé nghe nhạc ngay từ trong bụng mẹ không chỉ giúp con hình thành thói quen âm thanh mà còn tạo nền tảng tích cực cho sự phát triển sau này. Khi ra đời, nếu được tiếp tục nghe nhạc nhẹ nhàng, bé sẽ dễ dàng thích nghi, cảm thấy quen thuộc và dễ ngủ hơn.
2. Nghe nhạc đúng cách cho trẻ sơ sinh
Âm nhạc nhẹ nhàng có thể trở thành người bạn đồng hành tuyệt vời giúp trẻ sơ sinh dễ dàng bước vào giấc ngủ sâu. Tuy nhiên, để âm nhạc thực sự mang lại lợi ích, mẹ cần lưu ý những nguyên tắc sau:
Lựa chọn thể loại nhạc phù hợp
Ưu tiên các bản nhạc ru, nhạc không lời hoặc nhạc cổ điển có tiết tấu chậm rãi, đều đặn. Những âm thanh êm dịu như tiếng đàn piano, tiếng suối chảy, hay nhạc Mozart cho trẻ em thường giúp não bộ thư giãn, dễ vào giấc hơn.
Tránh các loại nhạc có tiết tấu nhanh, dồn dập hoặc âm hưởng buồn bã, vì có thể khiến trẻ bị kích thích quá mức hoặc ảnh hưởng đến tâm trạng.
Điều chỉnh âm lượng và thiết bị phát nhạc
- Duy trì âm lượng dưới 60dB – tương đương âm thanh thì thầm – để không gây hại đến thính giác còn non nớt của trẻ.
- Tuyệt đối không sử dụng tai nghe áp sát tai bé hay đặt lên bụng mẹ (nếu còn trong thai kỳ), vì âm thanh sẽ bị khuếch đại và gây áp lực lớn lên tai trong của trẻ.
Nếu dùng điện thoại hoặc thiết bị điện tử để phát nhạc, hãy đặt xa giường bé ít nhất 1-2 mét, tránh tác động của sóng điện từ.
Tạo không gian ngủ thư giãn
- Kết hợp việc nghe nhạc với không gian yên tĩnh, ánh sáng dịu nhẹ hoặc tắt đèn hoàn toàn để hỗ trợ sản sinh melatonin – hormone gây buồn ngủ.
- Có thể cho trẻ nghe nhạc trước giờ ngủ khoảng 15–20 phút, sau đó tắt dần âm thanh khi bé đã ngủ.
3. Trẻ sơ sinh nên nghe nhạc gì thì phù hợp ?
Mỗi em bé có thể có sở thích âm nhạc khác nhau, nhưng nhìn chung, mẹ có thể tham khảo những thể loại nhạc an toàn và tốt cho sự phát triển của bé dưới đây:
Nhạc cổ điển du dương
Những bản nhạc cổ điển nhẹ nhàng với giai điệu trầm bổng giúp xoa dịu tâm hồn, hỗ trợ bé dễ ngủ và giảm căng thẳng. Đặc biệt, với những bé khó ngủ hoặc dễ quấy khóc, nhạc cổ điển được coi như “liệu pháp an thần” tự nhiên. Theo Hiệp hội Âm nhạc Trị liệu Mỹ, nhạc cổ điển còn có khả năng kích thích sản xuất Endorphins – chất dẫn truyền thần kinh giúp tạo cảm xúc tích cực, giảm đau và cải thiện tâm trạng.
Gợi ý:
- Brahms – Lullaby (Wiegenlied, Op. 49 No. 4): Bản ru kinh điển, nhẹ nhàng, dễ đưa bé vào giấc ngủ.
- Mozart – Piano Sonata No. 16 in C Major (K.545): Nhạc trong sáng, vui tươi, giúp bé thư giãn.
- Beethoven – Moonlight Sonata (Movement 1): Êm dịu, sâu lắng, hỗ trợ bé dễ ngủ.
- Debussy – Clair de Lune: Giai điệu mượt mà, nhẹ nhàng như ánh trăng, rất thích hợp cho giờ nghỉ ngơi.
- Schubert – Ave Maria: Trầm ấm, êm ái, mang lại cảm giác bình yên.
- Pachelbel – Canon in D: Âm điệu lặp lại êm ái, giúp tâm trạng thư thái.
- Chopin – Nocturne in E-flat Major, Op. 9 No. 2: Nhạc ru du dương, tạo không gian tĩnh lặng, dễ chịu.
Nhạc ru truyền thống
Những câu hát ru ngọt ngào, nhẹ nhàng theo nhịp điệu dân gian từ ca dao, tục ngữ, hò vè… vừa giúp bé nhanh chóng chìm vào giấc ngủ, vừa gieo vào tâm hồn con tình yêu gia đình, quê hương và sự gắn bó với cội nguồn.
Nhạc không lời
Những bản nhạc không lời, nhẹ nhàng và đều nhịp rất thích hợp để ru bé ngủ. Chúng giúp não bộ bé hoạt động ổn định, kích thích phát triển các nơ-ron thần kinh, đồng thời nuôi dưỡng tâm hồn và tạo cảm giác thư giãn toàn thân.
- River Flows in You – Yiruma: Piano du dương, giai điệu mượt mà, dễ đưa bé vào giấc ngủ.
- Kiss the Rain – Yiruma: Nhẹ nhàng, trầm lắng, giúp bé thư giãn thần kinh.
- Gymnopédie No.1 – Erik Satie: Nhạc chậm rãi, đều nhịp, rất thích hợp cho giấc ngủ sâu.
- Spring Waltz – Secret Garden: Nhẹ nhàng, tươi sáng, mang lại cảm giác bình yên.
- Ballade Pour Adeline – Richard Clayderman: Piano êm ái, quen thuộc, ru bé ngủ dễ dàng.
- Fields of Gold – Sting (instrumental version): Giai điệu trong trẻo, thư giãn, dễ chịu.
- Relaxing Piano for Babies (các playlist trên YouTube/Spotify): Tổng hợp nhiều bản piano nhẹ nhàng dành riêng cho trẻ sơ sinh.
Âm nhạc có thể trở thành “người bạn đồng hành” tuyệt vời, giúp trẻ thư giãn, ngủ ngon và phát triển trí não. Tuy nhiên, cha mẹ cần chọn đúng loại nhạc, điều chỉnh âm lượng phù hợp và ưu tiên sự thoải mái của con. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn câu trả lời rõ ràng về việc có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ. Chúc ba mẹ áp dụng thành công và bé yêu có những giấc ngủ êm đềm!